12 İmam Şiîsi humusu verilmemiş bir malı satın alırsa, malın humusu satıcıya aittir. Alıcıya bir şey gelmez. |
12 İmam Şiî’sine humusu verilmemiş bir şey bağışlanırsa, o şeyin humusu bağışlayanın üzerinedir. Alana bir şey gelmez. |
Humusu verilmemiş bir mal, kâfirden veya humusa inancı olmayan bir kimseden insanın eline geçerse, humusunu vermesi farz değildir. |
Tüccar, esnaf, sanatkâr ve benzeri kimseler, yıllık ihtiyaçlarının fazlasının humusunu, işe başladıkları tarihten bir yıl sonra vermeleri gerekir. Aynı şekilde yılın belli dönemlerinde geliri olan hatip ve benzeri şahısların kazançları yıllık giderlerini fazlasıyla görürse, fazlalığa humus gelir. Giderlerini karşılamak için belirli bir mesleği olmayıp, halkın veya devletin yardımını alan, ya da beklenmedik bir kazanç sağlayan kimse, kazanç sağladığı zamandan bir yıl geçtikten sonra, yıllık giderlerinden artan fazlalığın humusunu vermelidir. Her kazanç için ayrı bir yıl hesaplayabilir. |
İnsan, kazanç elde ettiği malın humusunu, yılın herhangi bir gününde verebildiği gibi yılın sonuna kadar bile humus verme işini erteleyebilir. Fakat yılın sonuna kadar ona ihtiyacı olmayacağını bilirse, farz ihtiyat gereği hemen humusunu vermelidir. Humus vermek için, [hicrî kamerî aylardan olduğu gibi] hicrî şemsî aylardan birini kendisine humus yılı olarak tayin edebilir. |
Bir kazanç elde eder ve humus yılı içinde ölürse, ölüm anına kadar yapılan masraflar kazancından düşülür, geriye kalan kısmın humusu hemen verilir. |
Ticaret amacıyla aldığı malın değeri yükselince, eğer onu satmaz ve sonradan aynı yıl içinde değeri düşerse, yükselen miktarın humusunu vermek ona farz değildir. |
Ticaret amacıyla aldığı bir malın değeri yükselince, eğer daha da yükseleceği ümidiyle üzerinden bir yıl geçene kadar onu satmaz ve sonradan da değeri düşerse, farz ihtiyat gereği yükselen değerin humusunu vermek o kimseye farzdır. |
Sermaye dışında humusu verilmiş olan bir malı satın alarak veya benzeri yoldan alır ve değeri yükseldikten sonra satarsa, yükselen değerin yıllık masrafından fazla kalan kısmının humusunu vermelidir. Aynı şekilde örneğin ağaç meyve verir, veya etinden faydalanmak için sakladığı koyunun eti fazlalaşırsa, fazlalık kısmının humusunu vermelidir. |
Humusunu verdiği veya üzerine humus gelmeyen parayla değer kazanınca satmak amacıyla bir bağ ihdas ederek meyve yetiştiren kimse, meyvelerin, ağaçların gelişmesinin, yeni yetişen fidanların veya kesilip istifade edilebilecek kurumuş dallarının ve bağın değerinin fazlalığının humusunu vermelidir. Fakat ihdas etmekten maksadı, o bağın meyvelerini satarak ücretinden yararlanmak olursa, değerinden fazla olan kısmın humusu yoktur, geri kalan kısmın humusunu vermelidir. |