Soru 35: İmam Humeyni'nin vefatından sonra her hangi bir müçtehidi taklit eden birisi tekrar İmam'a dönebilir mi? Cevap: Mercilik şartlarını taşıyan diri bir müçtehitten ölü müçtehide dönmek ihtiyaten caiz değildir; ama diri müçtehit mercilik şartlarını taşımazsa ona rücu edişi batıldır. Böylece ölü müçtehidin taklidinde baki kalmış olur. Dolayısıyla yine onda baki kalabileceği gibi, isterse taklit edilmesi caiz olan bir başka müçtehidi taklit eder. |
Soru 36: İmam Humeyni'nin sağlığında bulûğa erdim ve onu taklit ettim. Ancak; taklit meselesini hakkıyla anlamış değildim. Şimdi ne yapmalıyım? Cevap: İmam Humeyni'nin sağlığında ona taklit ediyor ve amellerini onun fetvalarına göre yapıyorduysan, bazı meselelerde bile taklit etmiş olsan, tüm meselelerde onun taklidinde baki kalabilirsin. |
Soru 37: Ölü müçtehit a'lem olduğu takdirde, onda baki kalmanın hükmü nedir? Cevap: Ölü müçtehidin taklidinde baki kalmak her surette caizdir, farz değildir. Ama; yaşamayan a'lem müçtehidin taklidinde baki kalmakla ihtiyat terk edilmemelidir. |
Soru 38: Ölü müçtehitte baki kalmak için, a'lem müç-tehitten izin almak gerekir mi? Yoksa herhangi bir müçtehitten izin almak yeterli midir? Cevap: Ölü müçtehitte baki kalma meselesinde a'le-mi taklit etmek farz değildir. Bu fakihlerin ittifak ettikleri takdirdedir. |
Soru 39: İmam Humeyni'nin taklit eden bir şahıs, İmam'dan sonra bazı meselelerde başka müçtehide rü-cu etmiş ve şimdi o müçtehit de vefat etmiştir. Bu adamın görevi nedir? Cevap: Bir önceki taklit merciinde baki kalabilir. İkinci müçtehide rücu ettiği meselelerde de isterse baki kalır, isterse diri müçtehide geçebilir. |
Soru 40: İmam Humeyni'nin vefatından sonra, onun ölüde baki kalınamayacağına dair fetvasının olduğunu sanarak diri bir müçtehidi taklit ettim. Şimdi yeniden İmam Humeyni'ye geçebilir miyim? Cevap: Tüm meselelerde başka bir müçtehidi taklit ettikten sonra İmam Humeyni'ye dönemezsin. Ancak diri müçtehidin fetvasına göre a'lem olan ölü müçtehitte baki kalmak farz ise ve sana göre de İmam diri müçtehitten daha a'lem ise İmam'ın taklidinde baki kalman farz olur. |
Soru 41: Tek bir meselede bazen diri a'lem müçtehide, bazen de ölü müçtehide, görüşleri farklı olduğu halde rücu etmem caiz midir? Cevap: Ölü müçtehitte baki kalmak caizdir. Ancak ondan diri müçtehide geçtikten sonra yeniden ölü müçtehide rücu etmek doğru (caiz) değildir. |
Soru 42: İmam Humeyni'yi taklit edenlerin onda baki kalmaları için diri müçtehitten izin almaları mı gerekiyor? Yoksa taklit mercii müçtehitlerin çoğunluğunun ölüde baki kalmanın caiz olduğuna fetva vermeleri yeterli midir? Cevap: Zamanımızdaki ulemanın ölüde baki kalmayı caiz bilmeleri hususundaki ittifaklarına dayanarak, İ-mam'da baki kalmak caizdir. Bu konuda belirli bir müçtehide rücu etmek gerekmez. |
Soru 43: Mükellefin, müçtehidin hayatında amel ettiği veya etmediği meselelerde o öldükten sonra taklidinde baki kalmasının hükmü nedir? Cevap: Tüm meselelerde hatta amel etmediği meselelerde bile ölü müçtehidin taklidinde baki kalmak caizdir. |
Soru 44: Ölü müçtehitte baki kalmanın caiz olduğu esasına göre teklif çağına ermeden o müçtehidin fetvalarına uyanlar için de aynı hüküm geçerli midir? Cevap: Hatta baliğ olmadan bile taklit ederse, müçtehit hayatta iken taklit tahakkuk bulduğu takdirde baki kalmasının sakıncası yoktur. |
