Soru 413: Burada eskiden beri süregelen yaygın bir adet var. Muharrem, safer, ramazan aylarında ve diğer dinî münasebetlerde harcanması için camiye adaklar yapılıyor. Son zamanlarda camilerde ısıtma ve benzeri teçhizatlardan yararlanılmaktadır. Mahalle ahalisinden biri ölünce camide onun için anma merasimi (Fatiha meclisi) düzenleniyor. Bu merasimlerde caminin aydınlatma ve ısıtmasından yararlanılıyor ve merasimi düzenleyenler bu masrafları karşılamıyorlar, bu şer'an caiz midir? Cevap: Özel yas merasimleri ve benzerlerinde caminin imkanlarından yararlanmanın caiz oluşu o imkanların camiye ne adla nezir edildiğine veya ne için vakfedildiğine bağlıdır. |
Soru 414: Bir köyde yeni yapılmış bir cami var (bu cami eski caminin yerine inşa edilmiştir) yeri eski caminin bir parçası olan bu caminin bir köşesinde şer'î hükmü bilmemelerinden dolayı bir çayhane yapmışlar, onun üzerinde de bir kütüphane yapmışlar; bu hususta görüşünüz nedir? Cevap: Önceki caminin yerinde çayhane yapmak sahih değildir ve oranın yine camiye dönüştürülmesi farzdır; caminin üstü de cami hükmündedir, dolayısıyla caminin bütün şer'î eser ve hükümleri orda da geçerlidir; ancak kitap mütalaa etmek için oraya kitap rafları bırakmak ve orada kitap bulundurmak namaz kılanlara engel olmazsa sakıncası yoktur. |
Soru 415:"Köylerin birinde yıkılmak üzere olan bir cami vardır, yol açmaya engel olmadığından onu yıkmak için de herhangi bir gerekçe yok." Acaba bu camiyi tamamen yıkmak caiz midir? Bu camiye ait bir miktar eşya da var, bu eşyalar kime verilmelidir? Cevap: Camiyi yıkmak caiz değildir ve genel olarak caminin harabe olması onu camilikten çıkarmaz; caminin eşyaları ve gelirlerine eğer o camide ihtiyaç olmazsa istifade etmek için diğer camilere verilmesinin sakıncası yoktur. |
Soru 416: Şimdiki vakıflarda caminin bir parçasını oluşturan kütüphaneler gibi, caminin binasına girmeden ve camide tasarruf etmeden caminin avlusunun bir köşesinde müze yapmak caiz midir? Cevap: Caminin avlusunun vakıf şekliyle çelişirse veya caminin binasının değişmesine sebep olursa caminin avlusunda müze veya kütüphane yapmak caiz değildir. Bu iş için caminin yakınında ayrı bir yer yapmak daha iyidir. |
Soru 417: Vakfedilmiş bir yerde cami, dini medrese ve umumi kütüphane yapılmıştır; bunların hepsi şimdi faaliyet halindedir. Burası şimdi belediyenin yıkım projesi içine girmektedir; bunları yıkarak belediyeden yardım alıp daha iyi bir bina yapmak için belediyeyle nasıl yardımlaşılabilir? Cevap: Belediye onu yıkar da karşılığını verirse bunu almanın sakıncası yoktur; ancak, önemli bir maslahat olmaksızın vakfedilmiş cami ve medreseyi yıkmak had-dizatında caiz değildir. |
Soru 418: Merkez camiyi büyültmek için caminin avlusunda bulunan ağaçlardan birkaçını kesmek gerekiyor; bu iş caiz midir? Elbette, caminin avlusu büyüktür ve orada çok ağaç bulunmaktadır. Cevap: Camiyi genişletmeye gerek varsa ve caminin avlusunu camiye eklemek ve ağaçları kesmek vakfı değiştirmek sayılmazsa sakıncası yoktur. |
Soru 419: Önceden caminin üstü kapalı bölümünden olan, belediyenin bayındırlaştırma projesi alanına girdikten sonra yıkılarak yol olan yerin hükmü nedir? Cevap: Önceki cami hâline dönüşmesi ihtimali uzaksa, orada camiye dair şer'î hükümlerin geçerli oluşu belli değildir. |
Soru 420: Ben bir müddettir camilerden birinde cemaat namazı kıldırıyorum ve o caminin nasıl vakfedildiğinden de haberim yok; caminin gider açısından bir takım sorunlarla karşılaştığı dikkate alındığında caminin bodrumunu camiye uygun bir iş için kiraya vermek caiz midir? Cevap: Bodruma cami denilmezse ve caminin ihtiyacı olan eklerden de olmazsa sakıncası yoktur. |
Soru 421: Caminin giderlerini karşılamak için bir emlaki olmadığından caminin yönetim kurulu -dernek üyeleri- caminin üstü kapalı bölümünün altında bodrum kazmışlar ve caminin ihtiyaçlarını karşılamak için orada bir iş yeri oluşturmak istiyorlar; bu iş caiz midir? Cevap: Caminin üstü kapalı bölümünün altını işyeri ve benzeri şeyler yapmak için kazmak caiz değildir. |
Soru 422: Kafirlerin, tarihi eserleri görmek için bile olsa Müslümanların camisine girmeleri caiz değil midir? Cevap: Caminin necis olmasını, hürmetinin çiğnemesini veya cünüp birisinin camide durmasını gerektir-mezse, Mescidu'l-Haram dışında diğer camilere girmelerinin kendiliğinden sakıncası yoktur. |