Ortadoğu’nun Tapusu Bizde 2

   Bölgenin tapusuna sahip olan Türkiye hem devlet hem de millet olarak İsrail´in Gazze vahşeti sırasında üzerine düşen vazifeyi yapmış mıdır? Nasıl bir sınav vermiştir?

  Hiçbir zaman üzerimize düşen vazife yeterince yerine getirilemez. Ama ilk kez bu kadar yoğun ilgi gösterdik, bu önemli bir gelişmedir. Irak konusunda da bu kadar hassastık ama tarihte ilk kez Filistin konusunda toplumun her kesimi, devleti, hükümeti, milleti, sivil toplum kuruluşları bir araya geldiler ve ortak tavır sergilediler. Bunu ne ile açıklayabiliriz? Bunu, birçok faktörle açıklayabiliriz ama bence en önemlisi insanların, bu toplumun, devletin ve toplumun tarihini yeniden keşfetmesiyle alakalı. Geçmişteki hatırasını yenilemesiyle alakalı. Hatıralarını yenilemesiyle alakalı. Türkiye bugün Ortadoğu´da her gelişmeye çok dikkatle yaklaşıyor.  Çok istekle yaklaşıyor, çok yoğun ilgi gösteriyor. Biz çok uzun zaman, Cumhuriyet tarihi boyunca redd-i mirasla baktık bölgeye. Artık reddi mirasla değil üç yüz yıllık, dört yüz yıllık geçmişimizle bakmaya başladık. Hafızalarımızı yenilemeye başladık. Toplumsal hafızamız canlanmaya başladı. Böylece kardeşliklerimizi, ortaklıklarımızı fark etmeye başladık.

  Dolayısıyla Gazze´yi en fazla sahiplenmesi gereken devlet, ülke ve toplum biziz.  Ve bu yapılıyor. Önümüzdeki dönemde başka krizlerde çok daha yoğun ilgi gösterileceğini düşünüyorum.

  Yalnız hükümete şöyle eleştiriler geldi; başbakan işte güzel konuşuyor ama resmi manada ilişkilerin kesilmesi konusunda ciddi bir adım atılmış değil; askerî ihalelerin bitirilmesi, ilişkilerin kesilmesi, büyükelçinin çekilmesi vs.

Türkiye sadece hükümetten ibaret bir yapı değil. İsrail ile önceden yapılmış anlaşmalar var, bunları istediğin zaman çok kolay feshedemiyorsun. İsrail ile ilişkileri kesmeye bir siyasi iktidarın gücü yetmeyebilir. Çok karmaşık ilişkilerdir bunlar. Devlet tecrübesi şunu gösterir; ani bir öfke ile hareket etmemek gerekir. İstese pekâlâ Türkiye İsrail ile bütün ilişkilerini dondurur, keser. Buna muktedirdir. Yapabilir ama yapmaması gerekiyor çünkü devletler daha soğukkanlı hareket ederler, daha yavaş hareket ederler. Ani öfke ile hareket etmezler. Uzun vadeli hesaplar yaparlar. Bu uzun vadeli hesaplara göre diyelim İsrail ile ilişkilerini giderek zayıflatır. Anlaşmaları, ilişkileri, yakınlığı belli bir sürece koyar ve ona göre hareket eder.

  El-Fetih Filistin davasını yıllarca götüren, sürdüren bir yapı, örgüt. Arafat´ın önderliğinde Filistin davasını savunan bir platform. HAMAS daha yeni bir yapı. 1983´te ortaya çıktı. Ama Filistin davası çok eski bir dava. El-Fetih içinde birçok örgüt var o da tek bir örgüt değil. Bugün Filistin yönetimi resmî olarak da El-Fetih´e bağlı.

  Yönetimi El-Fetih´in kadroları temsil ediyor. Sadece son seçimlerde HAMAS siyasî parti olarak seçimlere girdi.

  Parlamentoda çoğunluğu kazandı. Hükümeti kurma görevi aldı. Hükümeti de kurdu ama İsrail de, uluslararası kamuoyu da bunu tanımadı, seçimle gelmelerine rağmen.  O zamandan bu yana El-Fetih, HAMAS´ın gücünü tasfiye etmeye  yönelik girişimlerde bulundu. Ancak HAMAS giderek güçleniyor daha da güçlenecektir. HAMAS´ın güçlenmesi demek, El-Fetih kadrolarının, Mahmud Abbas ekibinin tasfiye olması demektir. Burda bir iktidar mücadelesi var. Bu iktidar mücadelesi İsrail ve Amerika tarafından provoke edildi. Taraflar arası çatışmalar çıktı.

  Amerika ve İsrail açıkça El-Fetih´e silah desteği bile sağladı. Para yardımı yaptılar.

Şimdi ise bu savaşa gelindi. Bu savaşta El-Fetih içindeki direnişçi bazı örgütler HAMAS´ı desteklediler. Fakat Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas ve ekibi İsrail´le birlikte hareket etti. Mısır, Ürdün gibi ülkeler İsrail ile birlikte hareket ettiler. Onlara göre HAMAS devre dışı kalacaktı, İsrail Filistin´in tamamına hâkim olacaktı. Ama tam tersi oldu. HAMAS devre dışı kalmadı daha da güçlendi.

  HAMAS´ın bu savaştan zaferle çıktığını ve daha da büyüyeceğini söyleyebilir miyiz?

Kesinlikle zaferle çıktığını söyleyebiliriz. Askerî anlamda bir başarıdır bu. Tabii başarıyı neye göre ölçüyorsunuz? Filistin halkının çektiği eziyete göre ölçüyorsanız bu başarı değil. İsrail Gazze´yi yakıp yıktı. Çok sayıda insan öldü. Sivil kayıpları, sivil yıkımları başarı olarak görüyorsanız, İsrail başardı, HAMAS, Filistin kaybetti. Ama İsrail askerî anlamda tıpkı Güney Lübnan´da olduğu gibi başarısız oldu. Gazze´nin kent merkezine giremedi. Kara saldırısına geçemedi. HAMAS direnişçilerini aşamadı. Burada geri çekildi. Ateşkese biraz da İsrail´in ihtiyacı vardı. Ateşkesi kendisi istedi. Başaramayacaklarını anladılar. Hatta biz diyorduk, Amerika ile İsrail anlaşarak zorda kaldıkları için bu yola gittiler. Dışişleri Bakanı Amerika´ya gitti ve ateşkes önerdiler. İsrail bu savaşı askerî cephede kaybetti.

  Şu an bölgede devlet başkanları toplantılar yapıyor. Fransa ve Mısır´ın önerisi destek görüyor sanki Türkiye devre dışı bırakılmak için uğraşılıyor.

  Hayır, öyle bir şey yok. Burada her ne kadar Fransa ve Mısır öne çıkıyorsa bile asıl konuşulan, tartışılan tezler Türkiye´nin tezleridir. Mısır´ın Filistin ve HAMAS nezdinde bir itibarı kalmamıştır. Türkiye devre dışı kalmadı. Bunu kasıtlı olarak söylüyorlar. Önümüzdeki yıllarda Türkiye bölgede çok daha aktif bir hale gelecektir. İsrail üzerinde çok daha ciddi bir caydırıcı güç haline gelecektir. Filistin davasını en güçlü savunan ülkelerden bir tanesi haline gelecektir. Sadece Filistin´e değil bölgedeki bütün meselelere müdahil olacaktır. Türkiye kapalı kapılar ardında etkin bir mücadele yürüten, doğru sözler söyleyen ve başarılı olan bir ülkedir.

  Savaş sırasında İsrail Dışişleri Bakanı Livni´nin bir sözü oldu; "Uluslararası herhangi bir baskı görmedik." dedi. Siz bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

  Yalan söylüyor. Çok ciddi bir uluslararası baskı hissettiler. İsrail ama uluslararası anlaşmaları, uluslararası hukuku pek tanımayan bir ülke hatta hiç tanımayan bir ülke. Amerika´nın korumasında olduğu için bu tip şeylerden muaf tutuluyor. Türkiye´nin baskılarının ben caydırıcı olduğunu düşünüyorum. İsrail bölgede Arap olmayan ülkelerle ilişkilerini güçlü tutmak mecburiyetindedir. İsrail´in ilişkilerinin en güçlü olduğu ülkelerden biri Türkiye´dir. Türkiye´nin çok sert tutum alması İsrail üzerinde caydırıcı bir etki oluşturmuştur.

  "İsrail´i yaşatan Yahudi zekası ve başarısı değil, Batı´nın hesaplarıdır." sözünü nasıl nasıl yorumluyorsunuz?

İsrail´in zekice hareket ettiğini söyleyemeyiz. Öfke tutulması ile hareket ediyor. Siyonist bir ideolojiden bakarak, ideolojik körlükle hareket ettiğini söyleyebiliriz. Bu yaklaşım son beş yıldır İsrail´in giderek güç kaybetmesine yol açmıştır. İsrail daha ziyade Batı için özellikle Amerika için Ortadoğu´da bir truva atıdır. Onlar için bir askerî güçtür.

  O açıdan önemlidir ve korunur. Amerika bölgesel operasyonlarını İsrail üzerinden yürütür.

Son olarak bu topraklarda barış nasıl sağlanır?

  Bu topraklarda barış kolay kolay sağlanmaz. Sadece Filistin-İsrail barışıyla değil, Ortadoğu´nun tamamında büyük bir değişimin yaşanması gerekiyor. Birinci Cihan Harbi sonrasında kurulan yapının, statükonun değişmesi gerekiyor. Bu iktidarların, bu rejimlerin gitmesi gerekiyor. Halkları ile dayanışma içine girmiş özgür ve meşru rejimlerin, iktidarların ortaya çıkması gerekiyor. Müslüman toplumun birbirine sahip çıkması gerekiyor. Zihinlerin değişmesi gerekiyor. İngilizlerin, Batılıların kurduğu bu sistemin çökmesi gerekiyor. Bölge halklarının ihtiyaçlarına göre, dinamiklerine göre, beklentilerine göre, umutlarına göre yeni bir sistemin kurulması gerekiyor. O zaman barış kendiliğinden gelecektir.

Ortadoğu’nun Tapusu Bizde 1