Musibetler, Mutlulukların Anasıdır(2.Bölüm)
Kuran-ı Kerim, çetinlik ve güçlükler ile dinginlik ve güvenliklerin birlikte bulunuşunu belirtmek için şöyle buyurur:
"Şüphesiz güçlükle birlikte bir kolaylık vardır, kesinkes güçlükle birlikte bir kolaylık vardır." (3)
Kuran-ı Kerim, "güçlükten sonra kolaylık vardır" diye buyurmuyor, "güçlükle birlikte bir kolaylık vardır" diye buyuruyor. Demek oluyor ki kolaylık güçlüğün bağrında gizlidir, güçlüğün yoldaşıdır. Mevlâna deyişi ile:
"Karşıt, karşıtın içinde gizlidir.
Bil: Hayat ölmektedir, mihnettedir.
Bengisuysa isteğin, zulmettedir."
Burada latif bir nükte vardır. Bunun anlaşılması için de, yukarıda anılan ayetin bağlı bulunduğu İnşirah Suresi'nin tümünün burada göz önünde tutulması gerekmektedir:
"Göğsünü senin genişletmedik mi? Yükünü senden kaldırmadık mı? Ki bükmüştü belini. Yücelttik de adını. Şüphesiz güçlükle bir kolaylık birliktedir. Şimdi, boş kalınca yine işe koyul! Ve Rabbine dön, ona doğrul!"
Bu sure, çok şefkatli bir ifade ile herhâlde karşılaşılan sıkıntılar dolayısı ile mübarek gönlü incinen Resul-i Ekrem'i (s.a.a) teselli etmekte ve Allah'ın, ağır yükünü ondan nasıl kaldırdığını, güçlüğü nasıl kolaylığa döndürdüğünü beyan buyurmaktadır. Daha sonra da deneysel bilimlerin üslûbu ile olayların akışının gözlemlenmesinden sonuç çıkararak şöyle demektedir:
"Demek ki güçlüklerle birlikte bir kolaylık vardır."
Yani, "geçmişte, üzerinde ağır bir yük varken onu kaldırdık, adını yücelttik; sana sabır ve tahammül gücü verdik, şu hâlde şu sonuca var, şu sonucu kavra ki; şüphesiz her güçlükle beraber bir kolaylık vardır."
Sonra da sonucu belirlemek ve kesinliği konusunda güven sağlamak için yine tekrarlıyor: Evet, "Güçlükle birlikte bir kolaylık vardır."
Dikkate değer başlıca bir husus şuradadır:
Bu genel düstura varıldıktan, formül belirlendikten sonra, ileride izlenecek yol da belirtilmekte, yine bu temele dayandırılmaktadır:
"Şu hâlde işin bitince yine giriş, yine uğraş!"
Demek oluyor ki kolaylık yorgunluk ve zahmetin bağrında yer bulduğuna göre, bir işi tamamlayıp da boş kalınca, başkasına koyul, yeni bir iş ile uğraşmaya başla! Bu özellik, canlı varlıklar ve daha özel olarak insan için söz konusudur. Güçlükler, sıkıntılar, olgunlukların, ilerlemelerin başlangıcıdır. Darbeler, cansızlar âleminde, taşların, kayaların ufalanmasına, güçlerinin azalmasına yol açar. Oysa canlı varlıkları harekete geçirir ve güçlü kılar.
Nice fazlalıklar vardır ki, noksanlıklardadır
Musibetlerin, güçlüklerin, insanın tekâmülü için gereği vardır. Mihnetler ve zahmetler olmasa, insan helâk olur. Kuran-ı Kerim buyuruyor ki:
"İnsanı güçlük içinde yarattık." (4)
İnsan, güçlüklere, meşakkatlere göğüs germesini, tahammül etmesini bilmelidir ki, kendine lâyık olan varlığa erişebilsin. Karşıtlık ve kargaşa, ilerleme ve olgunlaşmanın kamçısıdır. Canlı varlıklar bu vuruş sayesinde olgunluk yönündeki yollarında ilerleyebilirler. Bu kanun; bitkiler, hayvanlar ve özellikle insanlar için geçerlidir.
3- İnşirâh, 5-6.
4 - Beled Suresi, 4. ayet-i kerime.
Musibetler, Mutlulukların Anasıdır(1.Bölüm)
Sabrın Sonuçlarına Dair
