Çocuk, Kitap ve Şiir(1.Bölüm)
İnsan hayatı bebeklik, çocukluk, gençlik, yetişkinlik ve yaşlılık gibi parçalardan oluşan bir bütündür. Sonraki parçaların yerine güzel oturabilmesi için ilk parçaların -bebeklik ve çocukluk- iyi yerleştirilmesi gereklidir. Bu bilindiği için de hemen her ülkede özellikle gelişmiş ülkelerde çocukların yalnız bedensel ve ruhsal değil düşünsel gelişmelerine de özen gösterilir, önem verilir. Düşünce gelişimi bebeklik çağında konuşarak yani dil ile başlar. Bu dönemdeki başlangıç yerine iyi oturtulursa çocuğun insanlarla ve kitaplarla iletişimi sağlanmış olur.
Okuyan toplumun temelleri; küçük yaşlarda tutku haline gelmiş olan resimli çocuk kitaplarını okuma ile sağlamlaştırılabilir. Kitapların çocuk hayatında önemli bir yeri vardır. Çocuğun kitapla ilişkisi bireysel farklılıklara göre değişiklik gösterse de genellikle bir yaş civarında başlar. Çocuklara küçük yaşlardan itibaren iyi ve nitelikli kitap okuma ve anlatma; onların deneyimlerini genişletmekte, kelime bilgilerini artırmakta ve dile karşı hassasiyetlerini geliştirmektedir .
Okul öncesi dönemde çocuğun ömür boyu sürdüreceği temel kişiliği oluşmaktadır. Nitelikli ve istenilen özelliklerde hazırlanmış, yaşa, gelişim özelliğine, ilgi ve ihtiyaca uygun seçilmiş çocuk edebiyatı ürünlerinin bu dönemde aile ve eğitimciler tarafından seçilerek kullanılması önerilmektedir.Küçük yaştan itibaren tanıştırıldığı kitap, çocuk dünyasının önemli bir parçası haline gelmelidir.
Oyun neşesi içinde tanıştığı kitap ile ilişkisinin olumlu olarak ilerlemesinde, çocukluğun ilk ve en fazla etkilenebilen yılları olan okul öncesi dönem çok önemlidir. Okul öncesi dönemde kitaplar, göz ve kulak yoluyla çocuğun hayatına girerek, çocuk-yetişkin ve çocuk-dünya arasında bir köprü vazifesi görür. Çocuğun ilk kitapları ABC kitapları denilen ve çocuğun tanıdığı insan, hayvan ve eşyaların resimlerinin bulunduğu kitaplardır.ABC kitaplarından sonra ise çocuk, basit konusu olan hikayelere yönelmektedir. Dil-yazı-resim sanatının ortak ürünü olan bu eserler, dilin ustaca kullanıldığı metinler vasıtası ile çocuğa dili, dinleyerek öğretir. Ayrıca çocuk bu hikayeleri tekrar tekrar dinlemekten ve bakmaktan hoşlanır. Bu tekrarlar çocuğun sözcük ve kavram bilgisine katkıda bulunur.
Çocuk gelişimi hiyerarşik bir sıra izler ve her yaşta farklı özellikler gösterir. Gelişimin çeşitli alanları vardır; dil gelişimi, bilişsel gelişim, duygusal gelişim, ahlak gelişimi, sosyal gelişim gibi.Tüm gelişim alanları farklı hızlarla ve farklı şekillerde ilerleme gösterir. Örneğin; dil gelişimi diğer gelişim alanlarına göre daha yavaş ilerler, bilişsel yeteneklerin gelişmesi için kavramların yerleşmesi gerekir. İki yaşında bir çocuk bazı kavramları algılayabilir, sözel ifade kullanmadan bu bilgisini anlatabilir; fakat sözel ifade kullanması istendiğinde başarısız olabilir. Çocuğun kavram bilgisi de bu bilgiyi kullanabilmesi de yaş ilerledikçe artmaktadır.Gelişim hızında eğitimin ve çevre şartlarının etkisi bilinmektedir. Kavram gelişiminin pozitif yönde ilerlemesinde okul öncesi dönem kitaplarının etkisi küçümsenemez.
Çocukların Temel İhtiyaçları
Çocuk ve Okul
