Hasta Ziyareti
Sosyal ahlâkın bariz örneklerinden biri hastaları ziyaret etmektir. Hastayı ziyaret, ister ikamet ettiğimiz şehirde olsun, ister başka bir şehre giderek olsun, ister akrabalar ve yakınlardan olsun, ister dost ve tanıdıklardan olsun, isterse de kimsesiz olan garip ve yabancı hastalar olsun.
Sadî’nin dediği gibi:
“Afiyetin değerini, bir musibete duçar olan kimse bilir.”[1]
Sağlık, bilinmeyen ilahî nimetlerden biridir. Hastalanan bir kimse, dostların ve akrabaların kendisine uğramaları ve durumunu sormaları için yollarını gözler ve kendisini sormalarından mutlu olur.
Çok fazla mükafata ve Halık ile mahlukun rızasına sebep olan en iyi işlerden biri de, hastaları ziyaret etmektir.
İslam’da bu amelin özel bir âdabı vardır. (Onlardan bazıları şunlardır:) İnsanın, hastanın halini sormak için onun yanına gitmesi, az oturması (eğer hastanın kendisi, daha çok oturmanızı ister ve ısrar ederse o başka) hastanın elini tutması, nabzını yoklaması, elini onun alnına koyması, hastaya dua etmesi, ondan dua rica etmesi uygundur. Ancak bunları yerine getirmeye çalışırken hastaya ve ailesine bir zahmet sebebi olmamaya dikkat edilmelidir.[2]
Hastayı ziyaret etmeye giderken, elinde, günün şartlarına ve kültürel geleneklere göre yaygın olan münasip bir hediye de götürmesi çok iyidir.
İmam Sadık (a.s)’ın hizmetçilerinden biri şöyle anlatır: “Tanıdıklardan biri hastalandı. Biz, dostlardan müteşekkil bir toplulukla onun ziyaretine gitmek için yola çıktık. Yolda İmam Sadık (a.s)’la karşılaştık. İmam sordu: “Nereye?”
“Falan şahsın ziyaretine gidiyoruz” dedik.
İmam: “Durunuz” dedi.
Biz de durduk. İmam sordu: “Acaba elma, armut ve esans gibi bir şey yanınızda var mı?”
“Hayır, bunlardan hiçbiri yanımızda yok” dedik. İmam buyurdu: “Hastanın yanına ne götürülürse götürülsün, onunla mutlu olduğunu, onun rahatlamasına sebep olduğunu bilmiyor musunuz?”[3]
Hatta bu, ruhî hoşnutluklar sayesinde hastanın fiziki rahatsızlığını azaltmaktadır. Bu, şu anki psikoloji ilminde ve yeni gelişen tıbbi tedavilerde bile hastayı iyileştiren bir tavsiye olarak söz konusu edilmekte ve yerine getirilmesi istenmektedir.
Nebevi Ahlâk
Hastaların evine gidip gelmek, onları ziyaret etmek, durumlarını sormak peygamberlerin ahlâkı olup irtibatların tahkimi, dostlukların ve ailevi yakınlaşmanın sebebidir.
İslam Peygamberi (s.a.a) de hastaların ziyaretine giderdi. Hatta bir defa, Yahudi olan bir hasta komşusunun ziyaretine bile gittiği kaydedilmiştir.[4]
Ziyaretlerde önemli olan ve onları değerli hale getiren; Allah için yapılması ve temiz bir kalple gerçekleştirilmesidir. Hatta dostluk, arkadaşlık, çalışma ve mevki bakımından arada hiçbir irtibatın bulunmadığı hastaların ziyaretine gitmek önemlidir. Bu, hastanın sahipsiz, kimsesiz, yabancı ve garip olduğu ve herkesten daha çok ziyaretçilerin yollarını gözlediği durumlarda hissedilmektedir. Hastaların ziyareti ile ilgili rivayetlerde göze çarpan Fillah (Allah yolunda ve Allah için) kelimesi, aslında bu hassas nükteye işaret etmektedir.
[1]- Gülistan, b. 8.
[2]- Mekarim’ul-Ahlâk, b. 11.
[3]- Mekarim’ul-Ahlâk, s. 361.
[4]- a. g. e, 359.
