Gilan; İran'ın Kuzeyinin El Değmemiş Doğası! 

Gilan hayat dolu ve sihirli doğanın sevincini içinde taşıyan Allah’ın yaratılış ve büyüklüğünü insanlara hatırlatan bir topraktır. Sanki Allah bu toprakları yaratırken, daha fazla bir zaman sarf ederek daha ziyade bir özen göstermiş. 
 Gilan toprakları, ormanlar ve deniz ile  dolu, Allah’ın cennetinin yer yüzündeki bir parçası, çeşitli çeşitli çiçekler ve ağaçları kendinde barındırıyor.
Ormanları, dağları ve denizi Gilan’da bir arada görebileceksiniz, sanki Allah yer yüzünde cennetin küçük bir parçasını yaratmış gibi.
Bu yemyeşil bölgeyi hatta İran’ın en güzel eyaleti olarak tanıtmamız yanlış olmaz. Benzersiz tarihi ve doğal cazibeleri ile tüm tanıkları kendine hayran eden küçük bir eyalet.
Gilan’ın büyük bir kısmını, ovalar oluşturur ve diğer bölümleri ise Elburz dağ sırası ve Taleş bölgesinin dağlarından oluşmaktadır. Eyaletin kuzeyinde ise Hazar denizi yer almaktadır.
İki Buçuk Milyonluk nüfusu ve 14 Bin 711 Kilometre alanı ile, çok güçlü ve önemli tarihi ve turistik mekanlara sahiptir. Gilan bölgesi benzersiz doğal güzellikleri ile her yıl bir çok turisti kendine hayran bırakır.
Gilan eyaletinin bazı bölgelerinde dağların denize haddinden fazla yakın olması bu eyaletin turistik potansiyelini fazlası ile artırmış bulunuyor.  farklı mevsimlerde hayvanlar ve kuşların evi olan gilan sulak alanları ile göçmen kuşların en sevdiği mekanlardan sayılır.
ülkenin son bölümlendirmeler itibari ile, Gilan’ın merkezi Reşt şehri olmak ile beraber, bu eyaletin 16 kasabası, 49 şehri, 43 bölümü, 109 köyü ve 2888 mezrası var. 1395’te yapılan nüfus sayımına göre, bu eyaletin nüfusu yaklaşık 3 Milyon kişidir.
Astane Eşrefiye, Astara, Emleş, Enzeli limanı, Taliş, Reşt, Rudbar, Rudser, Rızvanşehir, Siyahkel, Şeft, Some Sera, Fumen, Lahican, Lengrud ve Masal Gilan’ın kasabalarının her biri Gilan eyaletinin tarihi, mezhebi ve doğal mirasının bir parçasını içinde barındırır. Bu sayıda uygarlık, kültür ve doğal güzelliklerin bir arada bulunması, Gilan’ı İran’ın diğer eyaletlerinden ayırıyor.
Kültür, uygarlık ve sanayi Gilan’ın çok eski tarihinden bu yana bulunması bu eyaleti adeta tarihi bir bölgeye dönüştürmüştür. Antik dönemlerden beri Gilan eyaletinde, İpek böceği yetiştirmekten başlamak üzere, Pirinç, Çay, Zeytin, farklı  farklı sebzeler, ve balık yetiştirme ile devam eden bir durum vardır.
Gilan eyaletinin benzersiz havasından ve uygun nem oranından ötürü, bu bölgede tarım ürünlerinin üretimi için uygun bir durum kendini gösteriyor ve bu konu Allah’ın bu eyalete verdiği bereketin bir yüzüdür.
klasik sanatlar ve el sanatları Gilan’da eski bir tarihe sahip olmakla beraber, benzeri az görülmüş bir çeşitliliğe sahiptir.
Gilan eyaletinin ekonomisi, Gilanlıların tarım, hayvancılık, balıkçılık ve daha bir çok alanda faaliyet göstermesi ile ilerlemektedir. Tarım ürünleri arasında en önemli ürünler pirinç ve çaydır. Bu iki ürün Gilan’ın Lahican ve Rudser şehirleri başta olmak üzere farklı şehirlerinde üretiliyor. Önemli ürünler arasında zeytin de yer almaktadır. Gilan’ın lezzetli mi lezzetli zeytininin üretimi daha çok Rudbar kasabasında yaygındır.
Astara, Kiyaşehir ve Enzeli limanları ise, Gilan eyaletindeki en önemli balıkçılık merkezleri sayılıyor.
Her zaman yem yeşil olan Gilan eyaletinde, hayvancılık genellikle dağ sıraları etrafında gerçekleşiyor.
bu toprakların misafir sever insanları, Gileki lehçesi ile konuşuyorlar. Bu lehçe eyaletin batı ve doğusunda iki farklı isimle anılıyor: Bihpiş, Bihpes.
Gilanlılar gelenek, örf ve adetlerine çok özen gösterirler ve bu adetleri her zaman diri tutmaya çalışırlar ve dünyada misafir severlikleri ile ün kazanmışlar.
Eyaletin her bir köşesinde dini türbelerin bulunması, bu eyaletin aynı zamanda da nekadar dindar bir halka sahip olduğunu göstermektedir aynı zamanda.
Seyyid Celaleddin Eşref, Bibi Huriye Şaliver, İmam Rıza’nın kız kardeşi, İmam zade Haşim bin Muhammed, Şehitlerin Şahı, Seyyid Şerefuddin, İmamzade İbrahim ve İmamzade İshak, Bibi Fatıma(Hayrunnisa) ve daha bir çok türbe ve ziyaret yeri Gilan’da bulunmaktadır.
Mirza Küçük Han’ın türbesi başta olmak üzere, Kadiri evi, Ebrişemçi, Mirza Halil Refi evleri de Gilan’dad yer alıyor ve Kolah Ferengi ve Şehrdari(belediye) imaretleri de bu bölge de bulunuyor.
Gilan eyaletinde Selçuklular döneminde yeniden inşa edilmiş, Rudhan kalesi ormanın derinliklerinde kendini gösteriyor. Bu kale İsmaililer döneminde savaş birliği olarak kullanılıyordu.
Gilan’ın çok ilgi gördüğü ve özel mimarisi ile dünyanın şehirciliğinde meşhur olduğu bir diğer şehir ise, tarihi Masule şehridir.
Tarihi Masule şehri Gilan eyaletinin güney batısında Fumen ormanının Serdar bölümünde yer alıyor. Kalerud nehri Masule şehrinin ortasından geçiyor ve bu konu Masule’nin güzelliğinin kat kat artmasına sebep oluyor. Tarihi Masule şehri, bu eyaletin, İran’ın ve hatta dünyanın benzeri hiç görülmemiş turistleri kendine hayran bırakacak otantik bir şehirdir.
Gilan’ın bir diğer meşhur bölgesi de Lahican’dır. Bu şehir Şeytan dağı adlı dağ bölgesi ile her gözlemciyi doğanın tanınmamış ve hiç farkına varılmamış büyüsü ile tanıştırır.  Lahican’ın merkezinde yer alan havuzu ise eskiden Şahneşin olarak tanılırdı ve o zamanlar tarım arazilerine gerekli suyu temin etmek için kullanılırdı.
Lahican şehri, luna parkları, telekabinler ve bu şehrin yerli yemeklerini turistlere sunan meşhur restoranları ile her yıl bir çok turisti ağırlar.
Latun şelalesi Astara kasabasında Gilan’ın yem yeşil ormanları arasında yer almakta ve Gilan eyaletinin en yüksek şelalesi olarak biliniyor.
Bu şelalenin etrafında, armut, fındık, ceviz ve elma ağaçlarından oluşan ve yılın ilk 9 ayında yem yeşil olan bir orman bulunuyor.
Masal kasabası ise Gilan’ın yem yeşil ve benzersiz turistik yerleri arasında, ‘’Kaybolmuş Cennet’’ adı ile meşhurdur. Masal şehri, bu şehirde yıllardır yaşayanlar için bile hiç bir zaman tekrar olmuyor ve her gün yeniliğini koruyor .Masal müthiş havası ve yem yeşil ormanları ile Gilan’ın en önemli turistik alanlarından sayılıyor.
Tarihi Kul kalesi, Şehirgah, Kan kıyısı, Handile Poşt bölgesi, Dra bölgesi ve Rahimi ailesinin eski binası Masal şehirnin turistler tarafından çok ilgi gören bölgelerin sadece küçük bir bölümüdür.
Gilan’ın köy mirası müzesi ise İran’da eşi benzeri görülmeyen bir müzedir ve halkın kültüründen ta tarihlerine kadar, yaşam tarzlarını ve daha bir çok şeyi turistlere anlatıyor, Gilan’ın derinliğini daha iyi anlamalarına vesile oluyor.
Gilan eyaletinin Enzeli limanı bölgesi, Hazar denizinin sahillerinde bulunuyor ve nemli ve güzel bir havaya sahiptir. Bu şehrin önemli bir bölgesini denizden oluşuyor ve değerli bir eko sisteme sahiptir.
Enzeli Sulak alanı ister çeşitli bitkilerden ötürü, ister çok farklı ve çeşitli hayvanların yaşam merkezi olmasından ötürü, uluslararası düzeyde en önemli sulak alanlardan sayılıyor ve her yıl binlerce İranlı ve yabancı turisti misafir ediyor.
Gilan eyaletlerinin güzellikleri söylediklerimiz ile sınırlı kalmıyor, hiç bir yazar bir arada toplanmış bu kadar güzelliği olması gerektiği gibi yazamaz, ancak hisseder. Bu güzellikleri hissetmenin, anlamanın ve adeta Allah’ın yer yüzünde yarattığı küçük bir cennet olarak kendini göstermiş Gilan eyaletini anlamak için, gözlerin bu güzelliklere doğrudan tanık olması gerekiyor.
Gilan eyaleti sıcak kanlı, cesur, misafir perver halkı ile tüm mevsimlerde güzellik hayranlarını ağırlamaya hazırdır.
Tesnim haber