• Nombre de visites :
  • 5200
  • 8/10/2016
  • Date :

Meraga; İran'ın kubbeli şehri 

Meraga'nın kümbetleri İslam öncesi ve İslam sonrası medeniyetine dayanmaktadır. Tarihin o dönemininin mimari yapısının tanıtımında birçok rolü vardır.
Meraga şehirciği 230 bin nüfusu ile geçmişte beş kule ve tarihi binaları ve anıtları ile ünlü bir şehirdir.
Kümbeti Surh (Kırmızı Kümbet)
meraga; iranın kubbeli şehri
Meraga'nın Kırmızı kümbeti veya kulesi güneybatı kesiminde yer alır. Ve bu şehrin beş eski anıtından en eskisidir. Kırmızı kümbetin tarihi ve mimarlarını tanımlayan ve belirleyen yedi yazıt (parşömen) mevcuttur.  542 kameri yılında inşa edilmiş ve Selçuklu döneminin en değerli binalarındandır. Hiçbir yazı ve yazıtta bu binanın mezar olduğuna dair belge yoktur. Bu yüzden sadece bir anıt kulesi olarak kabul edilebilir.  Bu bina Muhsin Mimar'ın oğlu Bedan Bena'ın oğlu Beni Bekr Muhammed tarafından inşa edilmiştir. Bedan El Bena'nın oğlu Beni Bekr Muhammed ve babasının ceddi Muhsin Mimari ismi ile anılır.
Kümbeti Müdevver (dairesel) (Gonbed-i Mudevver)
meraga; iranın kubbeli şehri
Meraga'nın dairesel kümbeti bu şehrin tarihi binalarından birisidir. Selçuklular döneminde Mavi Kümbetin kuzeyine on metre mesafede Musevi caddesinde inşa edilmiştir. Müdevver kümbeti Meraga'nın beş kabrinden ikinci olan mezarıdır. Tamemen bilinmeyen bir mezardır. Kümbetin dairsel bir planı vardır. Kireç taşı malzemesi kullanılarak  kabartmalı iki katlı bodrum ve namaz kılma yerinden oluşmaktadır. Harç yapılarak tuğla ile örülmüştür. Kulenin üzerindeki yazıtta Kufi hattı ile binanın 563 hicri kameri yılında inşa ettiği yazmaktadır; fakat burada yatan kimse hakkında hiçbir bilgi mevcut değildir ve tanınmayan bir mezardır. Dehhoda sözlüğünde Müdevver kelimesinin anlamı : dairesel kümbetten gözkyüzü ima edilmektedir.
Meraga'nın Müdevver kümbetinin dış görünüşü sadedir. Kule savunma amaçlı yapılmış ve hiçbir şekilde süslenmemiştir. Sadece giriş kapısı Kırmızı kümbetin orjinal görünümüne benzer resimlerle süslenmiştir. Bu binanın inşaat tarihi ve kırmızı kümbetin yapımı arasındaki kısa dönem süresince kille sıvamanın görünümdeki ilerleme ve gelişimini göstermektedir. Bu tuğla bina arasında mahzen bulunan taş bir platform üzerindedir.
Kümbeti Gaffariye
 meraga; iranın kubbeli şehri
Gaffariye kümbeti veya mezar kulesi Meraga'nın kuzey kesiminde Sofi çayı kenarında yer almaktadır.
Bu binanın tarihi Sultan Ceyatu Hodabende kümbet binasından 10 yıl öncedir. Kümbetin inşa zamanında mimarlar binanın dış süslemelerinden çok taç yapısına teveccüh etmişlerdir. Gaffariye Kümbetini Mavi Kümbetten daha çok Kırmızı Kümbete benzediği söylenebilir. Bu kümbetin binası kare tuğlalardan yapılmıştır. Dört açısı sutunlar vesilesiyle eşkenar dörtgen motiflerle süslenerek inşa edilmiştir.
Kümbeti Kebud (Mavi Kümbet) 
meraga; iranın kubbeli şehri
Mavi Kümbet Hülagü Han'ın annesinin defn edildiği bir mekandır. Güzel kümbet mavi üçgen bir prizma şeklindedir. Bu eşsiz kümbet diğer kümbetler gibi iki katlıdır.
Mavi Kümbet Meraga şehrinde Selçuklular dönemine ait bir kümbettir. Selçuklu ve Moğol İlhanlıları dönemi diğer binalarıyla kıyasla binada kullanılan süslemeler benzersizdir. 
Mavi Kümbetin inşa edildiği zaman hakkında başka görüşlerde vardır; bir grup binanın Moğol döneminde inşa edildiğini söylemekte diğer bir grup ise kümbetin inşa tarihini Hülagü Han'dan önce olarak zikretmektedir. Kesme taş kaide üzerine oturtulan yapı kütlesi tuğlaların farklı biçimlerde dizilmesi ile zengin bir yüzey dekorasyonu gösterir. Çiçekli Kufi yazı kuşağı bütün cepheleri çepeçevre dolanır. Cephelerin birleştiği köşeler silindirik payalerle yumuşatılmış kabartma şeritler halinde yükseltilen geometrik örgü cephelerin alt yarısında ustaca dolaştırılmıştır.  
 Alt kısımda ölünün defn edildiği özel bir mahzen ve üst oda alçı ve çinilerle süslenmiştir. Yüksek bir tavanı vardır fakat kümbet dökülmüştür ve alçılı kısımları, süslemeleri ve yazıları zaman içerisinde silinmiştir.
Çeviri-B.Altun



  • Yazdır

    Arkadaşlarına gönder

    Yorumlar (0)