Molla Sadra
Molla Sadra, tam adı Sadreddin Şirazidir ancak Molla Sadrۆپ (Farsça: ملا صدرا (M.S. 1570-1640) adıyla da anılır.
Biyografi
İran'ın Şiraz kentinde doğdu. Felsefe, kelam, hadis ve tefsir çalışmaları için önce Kazvin'e (1591) daha sonra İsfahan'a (1597) seyahat etti. Oniki İmam Şiiliğinin İmamiye önemli merkezlerinden olan bu şehirlerde Mir Damad ve Bahaüddin Amili'nin talebeliğinde bulundu.
Eğitimini İsfahan'da tamamladıktan sonra felsefesini ortaya koyan aynı zamanda İran'daki Kum şehrinin yakınlarındaki Kahak adındaki köyde geçirdiği onbeşyıllık zühd hayatından edindiği tecrübelerinin etkisini yansıtan Esfar'ul Erbaa (Dört Sefer) adlı eserini verdi.
İranlılar tarafından ülkelerinin en büyük filozofu olarak kabul edilen Molla Sadra akılcılıkla sezgiciliği biraraya getirerek Hikmet'ul Mutealiye (Aşkın Hikmet) ekolünü kurmuştur. Molla Sadra'nın felsefesi İbn-i Sina Meşşailiği, Sühreverdi'nin İşraki felsefesi, Muhyiddin Arabi'nin, Nazari İrfan ekolü ve Oniki İmam Şiiliği'nden etkilenmiştir. Eserlerinde İslam düşünce dünyasındaki akılcı, sezgici, nas ekollerini farklı bir sentezde biraraya getirmeye çalışmıştır.
Hayatının sonlarına doğru Şiraz'a döndü. Muhammed Bakır Meclisi gibi bazı Oniki İmam Şiiliğine mensup kelamcılarınca sapkınlıkla suçlandı ancak mensubu olduğu ailenin gücü sebebiyle yazmaya devam edebildi. Hac yoluna çıktığında Basra'da yaşamı son buldu ve günümüzde Irak'a ait topraklara defnedildi.
Kitapları
Esfar'ul Erbaa (Dört Sefer: (a) Yaratılanlardan Hakk'a sefer, b) Hakk'la Hakk'da sefer c) Hakk'dan yaratılanlara Hakk'la sefer d) Hakk'la yaratılanlar arasında sefer.)
Şevahid'ur Rububiyye fi'l Menahic'il Sulukiyye
El-Mebdeu ve'l Mead (Başlangıç ve Dönüş)
Risaletu'l Meşair
El-Hikmet'ul Arşiyye
El-Mezahir'ul İlahiyye fi Esrar'il Ulumi'l Kemaliyye
Mefatih'ul Gayb (Gayb'ın Anahtarları)
Kesr-u Esnam'il Cahiliyye (Cahiliyye Putlarını Kırmak)
Risaletun Fi Hudusi'l Alem
Et Tefsir'ul Kebir
Muteşabeh'ul Kur'an
Şerh-u Usul'ul Kafi
Risaletun İla Mirdamad (Mir Damad'a mektup)
Hocaları
Muhammed Bakır El Huseyni, Muhakkik Damad (Mir Damad olarak da bilinen İranlı filozoftur), Seyyid Ebu Kasım, Mir Finderski olarak bilinir, Şeyh Muhammed b. Hüseyin El Harisi (Şeyh Bahai olarak bilinir).
Öğrencileri
Şeyh Muhammed b. Muhsin (Feyz Kaşani olarak bilinir.)
Şeyh Abdurrezzak El Lahici
Şeyh Hüseyin b. İbrahim Tinkabni
Molla Abdurreşid
Ebu Reyhan El-Birûni -1
Nasiruddin Tusi (r.a) -1
