Nevruz Bayramı Hakkında -3
Nevruz günü, halk dilinde çedene olarak bilinen keten veya kenevir tohumu sac üzerinde hazırlanıp dağıtılır. (Bu âdet bilmece olarak şu şekilde karşımıza çıkıyor: “Sac üstünde çatdayar, Ovucdan ovuca atdayar (Govurga).” Çedenenin türküsündeki şu dörtlük insanlarımızın zihninde yer etmiştir.
Çıt çıt çedene de
Sar bedeni bedene
Dünya dolu yar olsa da
Alacağım bir tane
Çiğdem çiçeği bir tekerlemede şu şekilde karşımıza çıkıyor:
Çiğdem çiğdem çiçecik
Ali Baba gökçecik
Çiğdem geldi kapıya
Yağ çıkarın yapıya
Yağ olmazsa bal olsun
Oğlum, uşağın sağ olsun
“Nevruz”un Türk musikîsinde makam adı, bazı bölgelerimizde yer adı ve pek yaygın olmamakla birlikte şahıs adı olarak kullanıldığını da görüyoruz.
Nevruz Bayramı’nın bir hazırlık dönemi vardır. Evlerin yıkık yerleri onarılır, boyanır. Evde genel bir bakım yapılır. Bahar temizliği yapılır. Çocuklar ve yetişkinler en güzel elbiselerini giyerler. Mezar ziyaretleri yapılır. Eş-dost, akraba ziyaretleri yapılır. Anadolu’da Nevruz zamanı kırlara çıkılarak, baharı karşılama geleneği süregelmektedir. Bugünde beraber yemek yenir, yapılan yemekler konu komşuya, özellikle yoksullara dağıtılır. Oyunlar oynanır, ezgiler söylenir. Ateş üzerinden atlamak, niyet tutmak, fal bakmak, mâniler söylemek, uçurtmalar uçurmak, diğer mahallî eğlenceler arasında yer almaktadır.
Bugün Anadolu’da bir kısmının canlılığını ve sürekliliğini yitirdiği sportif oyunlar da nevruz eğlenceleri arasında zikredilmektedir. At yarışı, Cirit, Gökböri, Güreş, Atıcılık, Sinsin ve Kılıç Kullanma bunlara örnektir. Nevruzla ilgili eğlence ve uygulamaların hepsinin temelinde baharın canlılığı ve hareketliliği mevcuttur.
Bayramları birlikte kutlamak bir sosyal fayda prensibini de beraberinde getirmektedir. Bayramların özündeki sevgi, kardeşlik ve yardımlaşma ilkeleri Nevruz’un da temel prensibini oluşturmaktadır.
Sonuç olarak Nevruz, Türk toplulukları ve komşularımız arasında yaygın olarak kutlanan geleneksel bir bahar bayramıdır.
Nevruz Bayramı’nızı kutlar, ülkemizin birlik ve beraberliğine vesile olmasını temenni ederim.
Nevruz Bayramı Hakkında -2
Nevruz Bayramı Hakkında -1
Heftsin-Nevruz Bayramı
nevruz Gelenekleri-İran
nevruz Çiçeği
