İmam Hadi (as) ve İrandaki Şiaları-2

İmam Hadi (a.s.)'ın ashabından bazılarının isminin sonuna eklenip, yer ve şehire işaret eden kelimelere baktığı­mızda onların ikamet ettikleri, yaşadıkları merkezi biraz da olsa tanıyabiliriz. Mesela: Bişr b. Beşşar-i Nişaburi, Feth b. Yezid-i Cürcani, Ahmed b. İshak-ı Razi, Hüseyn b. Said-i Ahva-zi, Hamdan b. İshak-ı Horasan! ve Ali b. İbrahim-i Talekani vb. İran'ın muhtelif şehirlerinde yaşıyorlardı.

Gürcan[1] ve Nişabur[2] şiaların gün geçtikçe gelişen faaliyetleri netice­sinde dördüncü yüzyılda şianın nüfuz ettiği merkezlerden biri haline geldi. Bazı şahidler, İmam Hadi (a.s.)'ın bazı ashaplarının Kazvin'de de yaşadığını göstermektedir.[3] Mutaassıb Hanefi Sünnilerin şehri diye tanınan -gerçekten de onların büyük bir bölümü öyleydi- İsfahan şehrinde de İmam Hadi (a.s.)'ın bazı ashaptan yaşıyordu.

Onlardan biri İbrahim b. Şaybe İsfahan! idi. İbrahim aslen Kasan'lıydı ama ihtimalen İsfahan'da uzun bir süre kalmıştı. İmam Hadi (a.s.)'ın ashabından olan Ali b. Muhammed-i Kaşani de aslen İsfahanlı idi.[4] Bir rivayette de Abdurrahman-ı Nami'nin adı geçmiş ve İsfahanlı olduğu söylenmiştir. Nami, Samirra'da İmam Hadi (a.s.)'dan görmüş olduğu kerametin etkisinde kalarak şia mezhebine girmiştir.[5]

Hz. Emir'ül Müminin Ali (a.s.)'ı malından, canından ve ai­lesinden daha çok seven birçok kimseler dördüncü yüzyılda İsfahan'da yaşıyordu.[6] Başka bir rivayette de İmam Hadi (a.s.)'ın, Hamedan'daki vekiline bir mektup yazarak şöyle buyurduğu nakledilmiştir:

İmam Hadi (as)'ın Dua ve Ziyaret Kültürü

Şu gerçeği unutmamak gerekir ki, şia çok zengin dua ve ziyaret kültürüne sahiptir. İslami fırkaların hiçbiri bu derece dua ve ziyarete sahip değildir. İşte bu şii irfanını şekillendiren, şii toplumunda dini ihlas ve nefs tezkiyesini güçlendiren şiiliğin mânevi çehresinin alametidir.

Şia İmamları katında duanın çok önemli ve çok yüce bir yeri vardır. Onların bazıları dua hakkında çok tekid etmiş ve bu hususta çok değerli bir miras geride bırakmıştır. İmam Seccad (â.s.)'la ilgili bölümde duanın önemini beyan etmiştik. İmam Hadi (a.s.) da kendi programında dua ve ziyarete çok önem vermiş, dua ve ziyaret kalıbında şiaları eğitmede, şia kültür ve öğretilerini onlara aktarmada büyük bir ölçüde onlardan yararlanmıştır.

[1] Ehsen'üt Takasım, s: 315, 358, 361, 371.

[2] Ehsen'üt Takasim, s: 366.

[3] Rical-i Keşşî, s: 526.

[4] Müsned'ül imam'il Hadi, s: 352.

[5] Bihar'ul Envar, c: 50, s: 141. Müsned'ül imam'il Hadi, s: 123.

[6] Muhtasaru Tarih-i Dimişk, c: 10, s: 104.

[7] Rical-i Keşşi, s: 610.

İmam Hadi (as) ve İran daki Şiaları-1

Hz.Ali Naki (a.s)

İMAM ALİ NAKİ (as)'IN KISACA HAYATI