İsfahan
En son idarî bölümlemelere göre İsfahan eyaleti, on yedi metropol, almış şehir, otuz yedi ilçe ve yüz on altı köyden oluşmaktadır. Merkezi İsfahan şehridir. İsfahan eyaletinin büyükşehirleri şunlardan ibarettir: Erdistan, Hümeynîşehr, Hansar, Semirem, Kehrza, Feriden, Fereydunşehr, Kaşan, Felavercan, Golpeygan, Lencan, Mubareke, Nain, Necefabâd, Netenz ve Şahinşehr. Görülecek Yerler:
Âli-Kapu İmareti
Safevîler döneminde, “Mübarek Nakş-ı Cihan Devlethanesi” ve “Kasr-ı Devlethane” şeklinde isimlendirilen bu saray, Safevîler dönemine ait kendine özgü saray mimarîsi örneğidir. Hicri ameri on birinci yüzyılın başlarında Şah Abbas’ın emriyle yapılmıştır. Her biri özel süslemelere sahip üç kattan oluşur.
Heşt Beheşt Sarayı: Çihel Sutun (Kırk Sütun) Sarayı
Çihel Sutun bağının yüzölçümü 67.000 m2’nin üzerindedir. Birinci Şah Abbas zamanında yapılmıştır. Çihel Sutun bağının ortasında yer alır. Çihel Sutun’un yirmi sütundan oluşan amfilerinin yansıması kırk sütun mefhumunu anlaşılır kılar. Erçekte ise Kırk sütun kelimesi çokluk göstergesidir. İmaretin bu şekilde adlandırılmasının sebebi sahip olduğu sütunlardır.
Tarihî Heşt Beheşt İmareti, Safevî döneminin son sultanlarının yaşadıkları sarayların örneğidir. Süleyman Şah zamanında (hicri kameri 1080 yılında) yapılmıştır.
Eşref Salonu
Safevî Saltanat Sarayı’nın içinde yer alan bu binanın İkinci Şah Abbas’a nispet verilmektedir.
Tarihî Fin Bağı ve Sarayı
İsfahan eyaletinin görkemli ve değerli tarihî yapılarından bir diğeri de Kaşan’daki Fin Bağı’dır. Kaşan’ın altı kilometre güneyinde yer alır ve Fin köyüyle komşudur.
Tarihî Çehar Bağ Mesire Alanı ve Bağı
Meşhur Çehar (Dört) Bağ şunlardan ibarettir: Bağ-ı Taht, Bağ-ı Tavushane, Bağ-ı Kac, Bağ-ı Pehlivan, Bağ-ı Baba Emir, Bağ-ı Tophane, Bağ-ı Nestern, Bağ-ı Çihel Sutun ve Bağ-ı Bülbül veya Beheşt.
Allahverdi Köprüsü
Kendi türünde bir şaheser olan Safevî hükümdarı Birinci Abbas zamanına ait bu köprü onun meşhur komutanı Allahverdi Han tarafından yaptırılmıştır. Köprü Si o Se Çeşme, Çehar Bağ, Celfa ve son olarak Zayende Rûd isimleriyle bilinir.
Hacu Köprüsü
Hacu Köprüsü veya Şah Köprüsü, Timurlar döneminin sonlarında yapılmıştır.
Çihel Dohter Minaresi
İsfahan’daki Selçuklu dönemi eserlerinden birisi Çihel Dohter Minaresi’dir. Minare ajurlarla ve Kufî hattla yazılmış kitâbelerle süslenmiştir.
İmam Meydanı (Nakş-ı Cihan Meydanı)
Şimdiki meydanın yerinde Nakş-ı Cihan isminde geniş bir bağ ve etrafında çok ünlü tarihî binalar vardı.
Kûh-i Sengî Ateşkedesi
Bu tarihî eser İsfahan tarihinin en eski mirasıdır. Halihazırda ateşkedenin kalıntıları Kûh-i Sengî (Taş Dağı)’nin 1680 metre yüksekliğinde zamana meydan okumaktadır
İsfahan Cuma Camii veya Ulucamii
Gerçekte binalar ve sanatsal eserler topluluğu olan bu yapı İran’ın İslâm’dan sonraki bin yıllık tarihini gözler önüne sermektedir. İran’ın İslâm sonrası padişahlarının, hakimlerinin, vezirlerinin ve hayırsever banularının anılarıdır.
El Sanatları ve Hediyelik:
* Halı Dokumacılığı:
İsfahan’da halı dokumacılığı, Safevîler döneminde meşhur olmuştur.
* Gümüşçülük:
Gümüşçülük İsfahan’ın ünlü el sanatlarındandır ve bu alanda mahir ustalar yetiştirmiştir.
* Maden Üzerine Resim Yapmak (Kalem-zenî):
Kalem-zenî sanatı, İsfahan’ın meşhur yerel sanatlarındandır. Evlerde ve antika mağazalarında bulunan eşyalar, kalem-zenî sanatının İsfahan’ın bölgesel sanatlarından biri olduğunu göstermektedir. Yabancı seyyahlara göre, madeni ürünler İsfahan’dan alınabilecek en güzel hediyedirler.
* Kakmacılık (Hatem-sâzî):
İsfahan’da Şiraz üsulü yapılan kakma eşyaların yanısıra,
* Çinicilik:
İsfahan’da bulunan en eski çiniler firuze çinileridir. Selçuklu dönemi minarelerinin kitâbeleri bu çinilerle süslenmiştir.
* Nakkaşlık:
Nakkaşlık sanatı da İsfahan’da Safevîler döneminde gelişmiş ve günümüze kadar devam eden bir sanattır.
* Altın İşlemeli Kumaş Dokumacılığı (Zerî-bafî):
Altın işlemeli kumaş dokumacılığı İslâm öncesi dönemleriden beri İran’da revaç bulmuş ve gelişmiş bir sanattır. Safevîler döneminde de birçok topluluk bu sanatla meşgul olmuştur.
* Ağaç Oymacılığı:
İsfahan’da ağaç oymacılığı ve artık ahşap işçiliği çok fazla ilerlemiştir. Farklı biçim ve türlerde piyasaya sunulmaktadır
Meydan-ı İmam İRAN SANAT GEZİM -İsfahan
Şeyh Lutfullah Camii
Hacu Köprüsü
Si-o-se Pol
